Choć położenie domu względem światła może wydawać się mało istotne, właściwe usytuowanie poszczególnych pomieszczeń będzie wpływać na samopoczucie domowników, zmniejszenie kosztów ogrzewania i zużycie prądu. Jak powinien wyglądać projekt domu uwzględniający położenie względem światła naturalnego?
Przejazd od bramy do garażu
Architekci dążą do tego, by projekty domów były tak planowane, żeby maksymalnie wykorzystywały naturalne światło. Najkorzystniejszą stroną dla wjazdu od ulicy jest północ. Stamtąd dociera mało światła, dlatego lepiej zaplanować po tej stronie garaż, wiatrołap, pomieszczenia gospodarcze, a także kuchnię ze względu na przechowywanie żywności. Sąsiedztwo kuchni i garażu pozwala szybko rozpakowywać codzienne zakupy. Wjazd od strony północnej umożliwia stworzenie projektu domu o typowym układzie funkcjonalnym, który uwzględnia kuchnię i część gospodarczą od frontu, a jadalnię i salon w głębi. Fragment działki po przeciwległej stronie od drogi można przeznaczyć na ogród ze względu na największe nasłonecznienie.
W przypadku drogi od wschodu najlepszą częścią działki na rekreację będzie zachód. Jest to niemal tak dobry wybór jak wjazd od strony północnej. Najmniej korzystna jest droga od południa, ponieważ wymusza położenie pomieszczeń dziennych we frontowej strefie, zaś część rekreacyjną działki sytuuje przed domem. To również prowadzi do powstania długiego podjazdu do garażu i długiej ścieżki do wejścia. Na małych posesjach ogród przecięty dwiema drogami prezentuje się mało estetycznie.
Umiejscowienie pomieszczeń
Ogólna zasada mówi, by w projektowaniu podążać za słońcem. Od strony wschodniej powinny znajdować się pomieszczenia, w których domownicy przebywają rano. Strona południowa i południowo-zachodnia zarezerwowana jest dla pokojów dziennych i wieczornych, natomiast na stronie północnej umieszcza się pomieszczenia, które nie korzystają z energii słonecznej.
Strony południowa i południowo-zachodnia są najbardziej oświetlone w godzinach popołudniowych, dlatego w tej części najlepiej projektować salon, jadalnię, bibliotekę, pokoje dziecięce oraz taras z wyjściem na ogród. Duże nasłonecznienie pozwoli zaoszczędzić na ogrzewaniu oraz prądzie potrzebnym do pracy i nauki. Od tej strony można umieścić większe okna, które będą wspierały ogrzewanie w chłodne miesiące. Jednak ze względu na wysokie temperatury latem, trzeba zaopatrzyć się także w wybraną formę zacieniania. Od północy wstawia się mniej przeszkleń. Po tej stronie umieszcza się wszelkie pomieszczenia gospodarcze: pralnię, suszarnię, warsztat, garaż, kotłownię, składzik itd. Jak już wspomnieliśmy, to również dobre miejsce na kuchnię i spiżarnię. Łazienka generuje dużo ciepła, więc również sprawdzi się po zimniejszej stronie. Pomieszczeniem, które budzi najwięcej wątpliwości, jest sypialnia. Jedni lubią wstawać wraz z promieniami słońca, a inni wręcz tego nienawidzą.
Darmowa energia czy osobiste preferencje?
Umiejscowienie względem stron świata jest bardzo ważne, lecz nie stanowi żelaznych zasad, których bezwzględnie trzeba się trzymać. Dom można postawić w niestandardowej bryle, np. w kształcie litery „L”. Oczywiście tego typu pomysły łatwiej jest zrealizować w projekcie domu na zamówienie, niż znaleźć optymalne rozwiązania w gotowych katalogach. Położenie względem światła najważniejsze jest w domach pasywnych, które wykonuje się tak, by minimalizowały straty ciepła. Inwestorzy często mają swoje osobiste preferencje względem oświetlenia wybranych pomieszczeń i wolą ponosić większe koszty za energię niż zaplanować pracownię czy biuro po jasnej lub ciemnej stronie.
